De geneeskracht van paardenbloem

(uit Mensengezondheid.infonu.nl)

 

De geneeskracht van paardenbloemEr zijn 200 soorten paardenbloemen en deze hebben allemaal een gelijksoortige medicinale werking. Wie de paardenbloem als lastig onkruid in de tuin ziet doet zowel de paardenbloem als zichzelf ernstig tekort. De paardenbloem is voedzaam, gratis en geneeskrachtig. Je kunt elke dag een paar blaadjes van paardenbloem door een maaltijd heen mengen. Dat is goed voor de lever. Paardenbloem is geen onkruid; het is een gratis medicinale groente.

 
Botanische tekening paardenbloem
Botanische tekening paardenbloem

Inhoud:

Naamgeving paardenbloem

In het Latijn wordt deze bloem Taraxacum Officinale genoemd. Taraxacum komt van het Griekse woord taraxa. Dat betekent aandoening. Er zijn meer redenen aangegeven waarom paardenbloem in het Latijn taraxacum heet maar deze redenering lijkt het meest waarschijnlijk. De toevoeging officinale is duidelijk want dit betekent:´uit de werkplaats van de apotheker´. In het Nederlands heeft paardenbloem diverse volksnamen: pissebloem, beddenpisser, molsla, leeuwentand, paardensla, paardenstek, suikerij, wilde suikerij, hondesalade, melkwied, melkblom, ganzetongen, henselbladeren, kruidkoek, oorringen, papenkruid, kaarsjes, kettingbloem, konijnengroen, pluimpje, schurftbloem, stuiver, velrijs, wilde cichorei, uitblazertjes, zevendistel, zuurdistel, canckerbloem en brievenbesteller.

Paardenbloemen
Paardenbloemen

Voedingsstoffen paardenbloem

Paardenbloemwortel staat bol van voedingsstoffen. Het is daarom aan te raden regelmatig verse paardenbloem als wilde groente te eten. Er zitten zeer veel bitterstoffen in. Voorts bevat het fytosterolen, vetzuren waaronder linolzuur, linoleenzuur, palmitinezuur en oleïnezuur. Verder zitten er flavonoïden, fenolzuren, slijmstoffen,looistoffen of tanninen, de vitaminen B1, B2, B3, C, choline en de mineralencalcium,seleen, chroom, magnesiumzinkmangaan en zwavel in. Het blad van paardenbloem heeft een iets andere samenstelling. In het blad zitten vele fytonutriënten. Er zitten de vitaminen A, B1, B2, C, E, choline en carotenoïden in. Qua mineralen bevat het bladijzer, calcium, magnesium, mangaan, natrium, seleen, silicium, fosfor en koper.

In de lente is paatrdenbloemblad lekker. In de zomer wordt het bitter.

Geschiedenis paardenbloem als medicijn

De paardenbloem komt het eerst voor in medicinale boeken uit China uit de 7e eeuw. In de 10e en 11e eeuw is het beschreven in Arabische boeken. De eerste vermelding in het westen van paardenbloem als geneeskruid stamt pas uit de 15e eeuw. De werkingen die de traditionele Chinese geneeskunde heeft beschreven zijn vandaag de dag wetenschappelijk bevestigd. De Chinezen gebruikten het vooral tegen leverziekten. In India wordt paardenbloem eveneens voor de lever gebruikt. Vanaf de 16e eeuw is paardenbloem een officieel geneeskruid. Geneeskruiden kregen in die tijd de toevoeging ´officinale´ mee. Tijdens de Tweede Wereldoorlog aten mensen paardenbloem als wilde groente.

Goed voor de lever

Paardenbloem heeft een galverhogende en galdrijvende werking. Hierdoor kan de lever beter voedsel verteren. Vooral vetten kunnen beter verteerd worden als men paardenbloemblad of -wortel eet. In medische termen heet de paardenbloem een hepaticum; een bevorderend middel voor de lever of een leverdraineur. De bitterstoffen zijn hier verantwoordelijk voor. De werking van de wortel is sterker dan het blad. Daarnaast is het een antilithicum, wat betekent dat het de vorming van galstenen voorkomt. Het wordt ingezet als medicijn tegen de volgende leverziekten:

Paardenbloem in de knop
Paardenbloem in de knop
  • Leverinsufficiëntie,
  • Hepatitis of leverontsteking, geelzucht,
  • Galblaasaandoeningen,
  • Verminderde galafscheiding,
  • Bilaire dyskenesie of te weinig flexibiliteit van de galstenen,
  • Als het langdurig wordt ingenomen werkt het preventief tegen galstenen.

Paardenbloem is goed voor de spijsvertering

De bitterstoffen en choline in paardenbloem bevorderen de spijsvertering. Daarnaast wordt de speekselsecretie bevordert. Speeksel bevat enzymen die het eten verteren dus hoe meer speeksel in je maag komt, hoe beter je het eten verteert. Verder is het een eetlustbevorderend middel. Bovendien wordt de uitscheiding van stoffen door de alvleesklier bevordert door paardenbloem. Het wordt ingezet bij de volgende indicaties die met de spijsvertering te maken hebben:

  • Anorexia,
  • Subacide gastritis of gebrekkige maagsapafscheiding,
  • Flatulentie en meteorisme,
  • Alvleesklierinsufficiëntie,
  • Oedemen door ziekten die met hart, nieren of bloedvaten te maken hebben.
Je kunt het witte melksap van de stengel gebruiken om wratten mee aan te stippen; zo verwijder je wratten met een natuurlijk medicijn.

Vochtafdrijvende werking van paardenbloem

Paardenbloem werkt diuretisch, wat vochtafdrijvend betekent. Het werkt beter dan reguliere medicatie omdat die soms leiden tot een kaliumtekort. In paardenbloemblad zit genoeg kalium dus door dit als urineverdrijvend geneesmiddel te gebruiken kun je geen kaliumtekort oplopen. Daarnaast is het blad urinezuurverdrijvend en bloedzuiverend. Dat komt voornamelijk door de aanwezigheid van zwavel. Verder heeft paardenbloemblad een ontstekingsremmende werking. Door al deze medicinale eigenschappen is paardenbloem goed tegen reumatische aandoeningen; deze worden namelijk veroorzaakt door grote hoeveelheden gifstoffen die worden opgeslagen in vocht. De ontgiftende en zuiverende werking van paardenbloem zorgt dat gifstoffen sneller het lichaam verlaten. Paardenbloem wordt om de hier genoemde redenen aangewend als geneesmiddel voor:

Uitgebloeide paardenbloem
Uitgebloeide paardenbloem
  • Oligurie of onvoldoende urineproductie,
  • Jicht, te hoog urinezuurgehalte,
  • De reumatische aandoeningen artritis en artrose,
  • Acne, eczeem en psoriasis,
  • Voorjaarskuren
  • Bedwateren (alleen ´s morgens innemen),
  • Adjuvans bij obesitas,
  • Ontgifting na drugs of -medicijngebruik.

Overige aanwendingen paardenbloem

De gezonde eigenschappen van paardenbloem maken dat deze plant bij diverse aandoeningen een uitkomst kan bieden. Hier staan enkele aandoeningen vermeld en de reden waarom paardenbloem een medicijn kan zijn:

  • Vermoeidheid die komt door verminderde leverfunctie omdat het hoge vitaminen- en mineralengehalte het hele lichaam versterkt en het lichaam ontgift wordt,
  • Bloedarmoede doordat er veel ijzer en andere mineralen in zit,
  • Osteoporose door de aanwezige mineralen,
  • Broze haren omdat calcium en kiezelzuur het bindweefsel versterken, zwavel het haar versterkt en choline en magnesium de zenuwen versterken,
  • Ouderdomsdiabetes want het verlaagt de bloedsuikerspiegel,
  • Constipatie omdat vooral de paardenbloemwortel licht laxerend werkt,
  • Onvoldoende melkproductie tijdens borstvoeding omdat het zogvormend werkt,
  • Immuunverbetering omdat het zowel antiviraal als antibacterieel werkt.
  • Paardenbloemwortel: uitsteken, wassen en vesnipperen, daarna drogen voor thee. Heeft sterkere werking dan bladeren.

Consulteer de fytotherapeut

Dagelijks twee blaadjes paardenbloem tot een ons paardenbloemblad gebruiken is veilig. Paardenbloem was vroeger een groente en werd verkocht op groentenmarkten als molsla. Wie paardenbloem als geneesmiddel wilt gebruiken kan het best een consult nemen bij een fytotherapeut. Paardenbloemextracten en medicijnen in de vorm van moedertincturen, poeders en capsules dienen enkel op voorschrift van bevoegden ingenomen te worden. Een huisarts of fytotherapeut kan je daarover adviseren. Alle in dit artikel genoemde medicinale werkingen van dit geneeskruid zijn gebaseerd op wetenschappelijk onderzoek en komen uit hetGroot Handboek Geneeskrachtige Planten van Geert Verhelst, een standaardwerk op het gebied van genezende planten. Het boek wordt veel gebruikt in de fytotherapie.